‘Vrouwen zijn ondervertegenwoordigd in de lokale politiek’. ‘Stem op een vrouw voor meer gelijke representatie’. Ik heb een beetje moeite met dit soort kreten. Waarom? Omdat ik als vrouw niet graag in een minderwaardigheidspositie word gezet. We gaan toch zeker niet op een vrouw stemmen, juist omdat ze vrouw is? Uitgerekend ik, trotse eigenaar van een baarmoeder en telg van de millennial-generatie die niet vies is van een gezonde portie emancipatie, heb me precies dát afgevraagd.
Afbeelding: Affiche 'Stem eens op een vrouw', 1977 © Atria
De verkiezingen zijn onderhand weer hét gespreksonderwerp bij het koffiezetapparaat. ‘En, jij gaat toch zeker ook op een vrouw stemmen?’, vraagt een collega terwijl ik de eerste slok van mijn cappuccino neem. ‘Ja, uiteraard’, zeg ik. Maar wanneer ik met een lichtelijk verbrande tong naar mijn flexplek loop, blijft de vraag door mijn hoofd spoken. Vooral de implicatie die eraan ten grondslag ligt; blijkbaar hoort er een verband te zijn tussen vrouw zijn en stemmen op een vrouw. Ik stem mijn hele stemgerechtigde leven al op vrouwen, maar voor het eerst begon ik te twijfelen.
"Wil ik wel echt stemmen op basis van het geslacht?"
Ik ben absoluut voor meer vrouwen in de politiek. Maar wil ik wel echt stemmen op basis van het geslacht? Of ga ik voor de persoon die volgens mij het meest capabel is, ongeacht of het een man of een vrouw is? Als we alleen maar streven naar een toename in het aantal verkozen vrouwen, leggen we opnieuw de nadruk op het geslacht. Doen we dan niet precies wat we tegen willen gaan?
Het is een feit dat vrouwen in veel vakgebieden nog steeds ondervertegenwoordigd zijn, ook in de politiek. Dit heeft verschillende oorzaken. Een daarvan heeft te maken met de beeldvorming en het clichématige denken over vrouwen. ‘Wel knap hè, dat Karin nu naast CEO ook nog eens lijsttrekker is en een gezin met drie kinderen runt’, ving ik op bij datzelfde koffiezetapparaat. Pardon? Dat Mark hoogste chef bij de bank, politiek actief én vader is, vinden we heel gewoon, maar omdat Karin kinderen kan baren, is zij blijkbaar automatisch bijzonder als ze dan ook nog eens een topfunctie bekleedt. Mijn eerdere twijfel verdween als sneeuw voor de zon; om deze beeldvorming de wereld uit te helpen, zal ik op 21 maart op een vrouw stemmen.
"Vrouwen krijgen schijnbaar pas gelijke kansen wanneer ze ongelijk behandeld worden"
Juist in de politiek hoort de samenleving gerepresenteerd te zijn. Door meer diversiteit sluit de politieke agenda beter aan bij de thema’s die spelen in de samenleving, wat zorgt voor meer legitimiteit en representativiteit. Er moet dus verandering komen, maar het veranderen van de eeuwenoude status quo vraagt om maatregelen. Uiteraard ligt er een flinke opgave bij de politiek zelf. De ondervertegenwoordiging is namelijk deels te wijten aan het gebrek aan representatieve kieslijsten en te weinig actieve benadering van vrouwen door partijen.
Maar ook de kiezer is aan zet. Vrouwen krijgen schijnbaar pas gelijke kansen wanneer ze ongelijk behandeld worden. Om echt verandering teweeg te brengen, moeten we daarom eerst meer vrouwen de politiek in stemmen. De gemeentelijke politiek is een kweekvijver voor landelijk talent. Een stem op een vrouw is daarom een stem voor meer vrouwen in de politiek, zowel lokaal als landelijk. Ik zou dan wel kiezen voor een vrouw die wat lager op de lijst staat; die nummer twee komt er toch wel. It’s time to get a seat at the table ladies!